Środa Popielcowa rozpoczyna Wielki Post, przygotowujący nas do Świąt Wielkanocy. W kalendarzu chrześcijańskim zajmuje szczególne miejsce. Choć nie jest to dzień wolny od pracy, gromadzi w kościołach wiernych. Przychodzimy do świątyni, aby ksiądz posypał nasze głowy popiołem. Jest to prosty symbol, za którym kryje się głębsza treść.
Obrzęd posypania głów popiołem praktykowany jest w Kościele już od pierwszych wieków. Na początku dotyczył wiernych, którzy pełnili pokutę z powodu grzechów ciężkich. Biskup nakładał na nich „pokutę publiczną”. Ubierani byli w worki pokutne, a ich głowy były posypywane popiołem. W X wieku Papież Urban II wprowadził ten zwyczaj jako obowiązujący wszystkich wiernych. W tym też czasie ustalono również, że popiół do posypywania głów wiernych ma pochodzić z palm poświęconych w Niedzielę Palmową poprzedniego roku.
Sam zwyczaj posypania głowy popiołem sięga tradycjom starożytnym. Praktykowały go religie i kultury w obrębie morza śródziemnego. Idealne przykłady możemy znaleźć w Biblii w Starym Testamencie, gdzie oznacza akt pokuty, ale także żałoby.
"Odmieńmy sposób życia, pokutujmy w popiele i włosienicy, pośćmy i płaczmy przed Panem, gdyż Bóg nasz jest pełen miłosierdzia i gotów odpuścić nam nasze grzechy." (Por. Jl 2,13).
W trakcie posypywania głów ksiądz wypowiada słowa z Pisma Świętego. Ma do wyboru dwa zdania. Jeśli usłyszymy: „Prochem jesteś i w proch się obrócisz” (Rdz 3,19), zwracamy uwagę na naszą własną słabość, ułomność, przemijanie. A jeśli: „Nawracajcie się i wierzcie w Ewangelię!” (Mk 1,15), zauważamy, ile jeszcze mamy w sobie zła, jaka praca nas czeka. Wspólnym mianownikiem obu fragmentów jest zaufanie Bogu. Przypomina nam, że potrzebujemy Go w codziennym życiu. Posypujemy głowy popiołem, aby pamiętać o naszej potrzebie, że nie możemy tego zrobić sami. To wydarzenie uzmysławia nam, że jesteśmy stworzeni z prochu i w proch się obrócimy. Jesteśmy ludźmi, jesteśmy słabi i niedoskonali. Popielec to nie jest zwyczaj ani tradycja. To autentyczny znak oddania się Bogu — oddania Mu naszego życia i grzeszności.
Popiół symbolizuje pokutę i skruchę, ale także przypomina, że Bóg jest łaskawy i miłosierny dla tych, którzy wzywają Go ze skruszonym sercem. Jego Boskie miłosierdzie jest niezwykle ważne w okresie Wielkiego Postu i Kościół wzywa nas, abyśmy szukali tego miłosierdzia przez całe 40 dni poprzez refleksję, modlitwę, post i jałmużnę.
Gosia Dziża
© Kiedy klękać w kościele? 2021
Comments