Msza Święta jest najważniejszym elementem praktyki katolickiej w czasie której używa się wiele przedmiotów.
Obrzędy wstępne
Początek Mszy świętej zaczynamy od pociągnięcia przez ministranta za sznureczek z dzwonkiem. Rozpoczyna się wtedy ceremonia wejścia na czele z ministrantami ubranymi w komże (szatę skróconą na wysokość pasa), potem lektorzy ubrani w alby (długich szatach po kostki). Następnie celebransi stosownie ubrani do swojej rangi. Księża diecezjalni bez kościelnych tytułów nakładają na albę i cingulum (sznurek przewiązany w pasie) stułę (taki jakby szalik nakładana na szyję) oraz ornat (płaszcz bez ramion z dziurą na głowę).
Ołtarz
Na ołtarzu znajdziemy krzyż ołtarzowy będący najważniejszym symbolem męki Jezusa Chrystusa, świece liturgiczne (ich ilość jest zależna od dnia tygodnia i osoby sprawującej eucharystie: W ogólnym wprowadzeniu do mszału rzymskiego pisze: 117. Ołtarz ma być nakryty przynajmniej jednym białym obrusem. Na ołtarzu lub obok niego na czas każdej celebracji stawia się przynajmniej dwa świeczniki z zapalonymi świecami; może ich być więcej: cztery lub sześć, zwłaszcza w niedzielę albo obowiązujące święto, lub, gdy celebruje biskup diecezjalny, siedem. Również na ołtarzu lub w jego pobliżu ma się znajdować krzyż z wizerunkiem Chrystusa ukrzyżowanego. Świeczniki i krzyż można też wnieść w procesji na wejście. Na ołtarzu można położyć księgę Ewangelii, odrębną od księgi innych czytań, jeśli się jej nie przynosi podczas procesji na wejście).
Liturgia słowa
Po odśpiewaniu hymnu „Chwała na wysokości Bogu”, „Panie, zmiłuj się nad nami” i Kolekcie następuje rozpoczęcie obrzędów Liturgii Słowa. Wtedy też lektor (osoba uprawiona do czytania czytań) lub inna osoba wyznaczona czyta z lekcjonarza (książka z czytaniami) teksty ze Starego i Nowego Testamentu oraz psalm i aklamację. Następnie celebrans czyta Ewangelię (z Ewangeliarza - książki z ewangeliami lub lekcjonarza) i wygłasza homilię (wytłumaczenie czytań) albo kazanie (pouczenia niekoniecznie związane z czytaniami z dnia). Po wyznaniu wiary i modlitwie powszechnej następują obrzędy Liturgii Eucharystycznej.
Liturgia eucharystyczna
Obrus ołtarzowy - na nim ministrant rozkłada naczynia liturgiczne. Według przepisów powinien być biały.
Kielich - do niego wlewana jest woda i wino, która po konsekracji staje się Krwią Pańską. Powinna być wykonana z nierdzewiejącego szlachetnego metalu oraz w środku powinna być pozłacana.
Patena - Istnieją trzy rodzaje paten: płaska, którą przykrywa się kielich, głęboka, w kształcie talerzyka przeznaczona dla przeistoczenia hostii oraz patena komunijna, wykorzystywana w trakcie udzielania komunii, mająca chronić cząsteczki Ciała Chrystusa przed upadkiem na ziemię.
Korporał - mały składany na 9 części obrusik, na którym składane są dary.
Palka - taka przykrywka. Nie ma ona istotnego znaczenia liturgicznego, a jedynie praktyczne - usztywniająca tektura obszyta materiałem chroni kielich przed owadami i innymi pyłkami.
Ampułki, lawatarz i ręczniczek - W ampułkach znajdują się woda i wino, którymi napełniany jest kielich, lawatarz służy do lavabo, czyli obmycia rąk, a ręczniczek do ich wytarcia. Często kapłan obmywa ręce resztką wody z ampułki.
Puryfikaterz - To mały ręczniczek, który służy do puryfikacji - oczyszczania kielicha oraz pateny po komunii.
Vasculum - Mały pojemniczek na wodę, ustawiony obok tabernakulum (skrzynka do przechowywania Najświętszego Sakramentu), w którym celebrans dokonuje ablucji - obmycia palców po rozdawaniu komunii.
Trybularz i navicula - kadzielnica (zawieszone na łańcuszkach ustrojstwo do kadzenia) z łódką (pojemnikiem) z kadzidłem.
Kociołek (wiaderko) i kropidło (jak większy pędzel) - służy do poświecenia przedmiotów.
Melchizedek, monstrancja i kustodia - Melchizedek to uchwyt, który pozwala na umieszczanie Najświętszego Sakramentu w monstrancji (celem wystawienia) oraz kustodii (celem przechowywania). Monstrancja to naczynie liturgiczne służące w liturgii katolickiej do umieszczania w nim konsekrowanej hostii, celem wystawiania na ołtarz podczas nabożeństw, adoracji, błogosławieństwa Najświętszym Sakramentem oraz w czasie procesji. Kustodium to metalowe naczynie w kształcie puszki, niekiedy z nóżka bogato zdobione, która służy do wystawiania w monstacjii do publicznej adoracji przez wiernych.
Tabernakulum - mała zamykana na klucz szafka, umieszczona najczęściej w tylnej części prezbiterium (miejsca przeznaczonego dla księży). Jest miejscem przechowywania Chleba Eucharystycznego.
Ambona inaczej kazalnica, miejsace służące do czytania czytań (głównie Ewangelii) i głoszenia kazań. Może być różna od pulpitu (do czytania czytań, ogłoszeń itp.) oraz miejsca przewodniczenia - z którego celebrans (ksiądz odprawiający Mszę) zaczyna i prowadzi liturgię.
Kacper Majka
Dobrej niedzieli!
ⓒ Kiedy klękać w kościele? 2021
Zdjęcie: Pixabay philsimaging
Comments